طرح شهاب | ساختار شكني در آموزش و پرورش

شهاب در واقع مخفف عبارت ( شناسايي و هدايت استعدادهاي برتر) است. و در نظر دارد تا توجه به استعدادهاي مختلف كودكان را جايگزين توجه به استعدادهاي رياضي و ذهني كند. دست اندركاران طرح شهاب معتقدند مدارس و خانواده ها به شكلي افراطي به دنبال موفقيت دانش آموزان در مدارس تيزهوشان هستند. در حاليكه اين مدارس و تعاليم آنها صرفا بر استعدادهاي ذهني كودكان و آن هم گروه مشخصي از استعدادها مثل توانايي تجسم فضايي، محاسبه يا حل مسئله توجه مي كنند. آنها معتقدند توجه به استعدادهاي ويژه در هر كودك، مي بايست به جاي توجه به توانايي هاي رياضي، در دستور كار قرار بگيرد.

طرح شهاب| آسيب هاي نگاه تك بعدي

شايد براي برخي از والدين و به ويژه آنهايي كه با آموزش هاي ذهني موافق هستند، اين سوال پيش بيايد كه توجه به توانايي هاي ذهني كودك يا به عبارتي نخبه پروري، چه ايرادي دارد؟ در پاسخ به اين سوال به چند مورد از نكات منفي اين رويكرد كه توسط دست اندركاران طرح شهاب مورد توجه قرار گرفته است، اشاره مي كنيم

بي توجهي به ساير استعدادهاي كودك

يكي از نكاتي كه توسط متخصصين امر بعنوان يكي از آسيب هاي نگاه تك بعدي طرح شهاب شمرده شده است. اين است كه ممكن است كودك شما استعداد بالايي در هنر يا نظريه پردازي در حيطه هاي مختلف داشته باشد. در صورتي كه به اين استعدادهاي كودكتان به درستي توجه كنيد، ممكن است او به يك هنرپيشه، نويسنده يا حتي حقوقدان بسيار معروف تبديل شود. اما هنگامي كه صرفا استعدادهاي رياضي او را مورد توجه قرار مي دهيد، درواقع توانايي هاي وي را ناديده گرفته و شانس تبديل شدن وي، به يك فرد خاص در زمينه توانمنديهايش را از او خواهيد گرفت

اضطراب در دانش اموزان

تاكيد بيش از حد بر اين توانايي ها و با ارزش دانستن قبولي در امتحانات تيزهوشان، باعث مي شود كودكان فشار و اضطراب زيادي را تحمل كنند. كلاس هاي آموزشي مختلف براي قبولي در آزمون تيزهوشان يا استفاده از كتاب ها و تكاليف بسيار، باعث مي شود فرزند شما فشار مضاعفي را روي خود احساس كند، كه باعث بروز مشكلات بسياري در وي خواهد شد.

آسيب به عزت نفس دانش آموزان

تقسيم دانش آموزان به دو دسته تيزهوش و معمولي، به نوعي آسيب زدن به عزت نفس و خودپنداره دانش آموزاني است كه در مدارس تيزهوشان قبول نشده اند. اين كودكان با خود به اين باور مي رسند كه به اندازه دوستانشان توانمند نيستند و آنها، چيزي فراتر از وي هستند. اين درحاليست كه قبول شدگان اين آزمون ها صرفا در يك بعد از توانايي ها نسبت به وي قوي تر هستند و چه بسا در مهارت هاي ديگري از وي پايين تر باشند. اين يكي بزرگترين ايراد هايي است كه به طرح هاي اينچنين از جمله طرح شهاب وارد است.

طرح شهاب| از ايده تا عمل

يكي از اصلي ترين سوالاتي كه طراحان شهاب، بايد به آن پاسخ دهند اين است كه توجه به استعدادهاي مختلف ميليون ها دانش آموز محصل،  چطور امكان پذير خواهد بود؟ چنانچه گفته مي شود اين طرح قرار است در سه مرحله مختلف، براي مدارس سراسر كشور، آغاز به كار نمايد.

مرحله اول| آموزش كادر آموزشي

در نخستين بخش، كادر اموزشي هر مدرسه و به ويژه معلمان، مي بايست در دوره هاي آموزشي مختلفي شركت كنند و با مفاهيم استعداد، انواع استعدادها و راه هاي شناسايي هر استعداد در كودك آشنا شوند.

مرحله دوم| بررسي همه جانبه

در بخش دوم، دانش آموزان هر مدرسه توسط كادر آموزشي در هشت زمينه مختلف استعداد كلامي، محاسباتي، هنر، تجسمي، تربيت بدني، روابط اجتماعي، علوم تجربي و استعدادهاي فرهنگي مورد ارزيابي قرار مي گيرند. و توانايي هاي آنها در هريك از زمينه ها مشخص مي شود

مرحله سوم| هدايت استعدادها

در مرحله سوم، هر دانش آموز با توجه به نتايجي كه به دست آورده است، توسط مشاور مدرسه مورد بررسي قرار گرفته و امكانات مشخصي در اختيار وي قرار مي گيرد.

طرح شهاب| نقش معلم

دراين طرح، اصلي ترين وظيفه بر عهده معلمين قرار دارد. آنها پس از دريافت آموزش هاي لازم در فاز اول اين طرح، مي بايست در طول سال تحصيلي، يك فرم مشخص را براي هر يك از دانش آموزان خود در نظر بگيرند و در اين فرم، گزارش دقيقي از توانايي ها و نقاط ضعف دانش اموز ارائه دهند. اين گزارش مي بايست در پرونده هر دانش آموز قرار گرفته و براي اداره آموزش و پرورش شهرستان مربوطه ارسال شود.

طرح شهاب| زمان اجرايي شدن

پس از تصويب طرح شهاب، توسط بنياد ملي نخبگان در بهمن ماه سال 1386، اين طرح در سال تحصيلي 1391-1392، در هفت استان كشور به صورت تصادفي شروع شد و پس از آن، در دومين مرحله از طرح شهاب، تمامي دانش آموزان پايه چهارم يك منطقه از هر استان كشور، تحت پوشش طرح شهاب قرار گرفتند. طبق اعلام مقامات آموزش و پرورش، در سال تحصيلي 1399، تمامي مدارس و مراكز آموزشي كشور، تحت پوشش اين طرح قرار خواهند گرفت و اجراي آزمون هاي ورودي مدارس تيزهوشان و نمونه دولتي منتفي خواهد بود.

طرح شهاب | سوالات متداول

1.طرح شهاب چيست؟

طرح شهاب به معناي شناسايي و هدايت استعدادهاي برتر است و درنظر دارد تا تمامي دانش آموزان را به لحاظ توانايي ها و نقاط قوت مورد بررسي قرار دهد.

2.طرح شهاب چه استعدادهايي را بررسي مي كند؟

اين طرح هشت زمينه استعدادهاي كلامي، محاسباتي، هنر، تجسمي، تربيت بدني، روابط اجتماعي،علوم تجربي و استعدادهاي فرهنگي را مورد بررسي قرار مي دهد.

براي دريافت مشاوره در زمينه طرح شهاب مي‌توانيد با مشاوران مركز مشاوره تحصيلي دانتل با شماره 02126295595 تماس بگيريد.

منبع: طرح شهاب چيست